Artikel 1:
Peter Terrin maakt kans op de Libris Literatuurprijs
Dit zijn de genomineerden:
- Peter Terrin met "Monte Carlo" (uitgegeven door De Bezige Bij)
- Adriaan van Dis met "Ik kom terug" (Augustus)
- Esther Gerritsen met "Roxy" (De Geus)
- Kees 't Hart met "Teatro Olimpico" (Querido)
- Gustaaf Peek met "Godin, held" (Querido)
- Niña Weijers met "De consequenties" (Atlas Contact)
Ivo Victoria, de andere Vlaming die met "Dieven van vuur" (De Bezige Bij) op de longlist met 18 auteurs stond, haalde de laatste zes niet.
Opmerkelijk is ook dat de shortlist van de Libris Literatuurprijs op één naam na -die van Niña Weijers- helemaal anders is dan die van de Gouden Boekenuil, de grootste Vlaamse literaire onderscheiding, waarvan de shortlist vorige week werd bekendgemaakt.
De winnaar van de Libris Literatuurprijs wordt op 11 mei bekendgemaakt tijdens het traditionele galadiner voor genodigden in het Amstel Hotel in Amsterdam. Vorig jaar won de Nederlander Ilja Leonard Pfeijffer de prijs -50.000euro- met "La Superba". De zes genomineerde auteurs ontvangen elk 2.500 euro.
"Literaire toekomst van Nederland is vrouwelijk"
De jury wijdt in haar rapport enkele alinea's aan de "zware tijden in het boekenvak" en de afname van het aantal uren dat er gelezen wordt. Auteurs, boekhandelaren en liefhebbers van het papieren boek moeten zich zorgen maken over de opkomst van het e-book.
Toch zijn er volgens de jury ook positieve ontwikkelingen. Lezers beseffen "hoe belangrijk het is om boeken bij hun boekhandel te kopen: een boekwinkel is een love brand, om in marketingtaal te spreken".
-------------------------------------
In dit artikel is vooral het laatste deel belangrijk: het aantal uren dat er gelezen wordt neemt af, lezers gaan boeken die ze bij de boekhandel kunnen kopen meer waarderen, en er zijn opmerkelijk veel vrouwelijke auteurs die de kop opsteken qua literaire kwaliteit.
Is het waar dat er in het algemeen minder gelezen wordt? Dat is moeilijk te zeggen. Sommige clichés van de jeugd van tegenwoordig zijn allesinds wel waar, maar dat er minder gelezen wordt door hen is niet per se het geval. De meeste jongeren kunnen literaire waarde nog steeds appreciëren, en oudere generaties zouden niet zo snel moeten vooroordelen over de 'luie en ongemotiveerde' jongeren.
Worden er minder papieren boeken verkocht door de opkomst van het e-book? Ligt een deel van de charme en plezier van een boek lezen niet net bij de vorm waarop het boek verkocht wordt? Het is toch sowieso leuker om een boek in je handen vast te kunnen hebben, en er echt door bladeren en alles, in plaats van het enkel op je tablet te kunnen bezichtigen? Het grootste deel van de mensen gaan hiermee akkoord: zij kopen hun boeken veel liever bij de boekhandel, want dat maakt nu eenmaal deel uit van het hele leesproces.
Er zijn meer en meer vrouwelijke auteurs die zich bekend maken over de wereld door hun literaire waarde. Zij bewijzen dat ook vrouwen boeken kunnen schrijven, en echt goede boeken. Het zijn niet alleen de mannen die iets episch op papier kunnen zetten. De vrouw wordt moderner en meer en meer gelijk aan de man, en dit is hier een goed voorbeeld van.
Artikel 2:
Bibliotheek vanaf 2016 geen verplichting meer voor gemeenten
Gemeenten zijn vanaf 2016 niet langer verplicht om een lokale bibliotheek in te richten. Door een nieuwe regeling zijn ze voortaan vrij om hun middelen te besteden. Dat schrijven De Standaard, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen en het Belang van Limburg.
De Vlaamse regering wil via een nieuw decreet de gemeenten meer beleidsvrijheid en verantwoordelijkheid geven. Om die opdrachten uit te voeren, draagt de Vlaamse overheid 130 miljoen euro over aan de gemeenten. Het geld komt terecht in het Gemeentefonds, dat het verdeelt aan de gemeenten.
Tot dusver was zo'n 84 miljoen van dat budget bedoeld voor cultuur, maar in de toekomst zullen de gemeenten zelf kunnen beslissen hoe ze het geld besteden. Wat nu gaat naar cultuurcentra of bibliotheken kan dus een andere bestemming krijgen.
Belga
Met het nieuwe decreet komt ook een einde aan de "bibliotheekplicht", de verplichting sinds 1978 voor lokale besturen om een bibliotheek in te richten. Maar Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) denkt niet dat er veel bibliotheken opgedoekt zullen worden.
"Ik heb het volste vertrouwen in de bestuurskwaliteiten van de gemeenten", zegt hij in De Standaard. "Voor de huidige bestuursperiode, tot 2018, liggen de gemeentelijke beleidsplannen vast. Ook daarna behoor ik tot de believers."
De Vlaamse overheid zegt dat het opvallende verschuivingen in de bestedingen zal monitoren. De bibliotheken zelf zijn ongerust, zeker omdat er al een aantal jaar op rij bespaard wordt op de werkingsmiddelen.
"Vrees is onterecht"
Luc Martens, de voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG), treedt Gatz bij. Hij ziet de toekomst van de bibliotheken helemaal niet somber in. "De bibliotheken behoren onlosmakelijk tot het lokale cultuurlandschap", zegt hij in "De ochtend". "Ik denk dat het gewoon politiek niet mogelijk zou zijn om die af te schaffen. Het gaat om een organisatie waar minstens 1 op de 5 inwoners lid van is. Zoiets kan je niet zomaar in de verdomhoek plaatsen."
De vrees dat er veel gemeenten hun bibliotheek zullen sluiten, is volgens Martens dan ook "absoluut onterecht". "De gemeenten beseffen ook dat investeren in cultuur investeren in de toekomst, dat cultuur een economische return geeft." Martens erkent wel dat de bibliotheken onder druk staan door de besparingen. Hij ziet oplossingen daarvoor in meer samenwerking, meer specialisatie en meer digitaal aanbod.
"Waarom niet bij verdeling beslissen?"
Vlaams Parlementslid Yamila Idrissi (SP.A) zegt dat ze de bezorgdheid van de bibliotheken over het afschaffen van de 'bibliotheekplicht' voor gemeenten begrijpt. Zij pleit ervoor om bij de verdeling van de middelen al afspraken te maken over waar ze zullen worden ingezet.
"Het is ook een vreemde kronkel in de redenering van de regering. Men zegt dat men de verschuiving in de verdeling van de middelen zal monitoren. Maar waarom beslist men niet om de middelen van bij de start te 'oormerken' en te beslissen hoeveel er bijvoorbeeld naar cultuur en bibliotheken zal gaan? Dat kan men toch perfect doen?", vraagt ze zich af. Idrissi denkt dat minister Gatz die redenering "diep in zijn hart" kan volgen, maar dat er tegenkanting is binnen de regering.
"Pure afbraakpolitiek"
Schrijver Jeroen Olyslaegers ziet het wel somber in voor de bibliotheken. Hij verwijt de Vlaamse regering dat ze cultuur en literatuur totaal onbelangrijk vindt, maar dat niet openlijk durft te zeggen. "Dit is een sluipmoord, pure afbraakpolitiek. Ik zou niet weten wat het anders is", zegt hij op Studio Brussel.
Volgens Olyslaegers is het de taak van de gemeenten om toegang te bieden tot cultuur en literatuur. "Ik ga niet zeggen dat elke gemeente zijn bibliotheek gaat afschaffen. Maar op deze manier maak je van de bibliotheken de speelbal van de politieke beloftes van de plaatselijke overheden."
-------------------------------------
In dit artikel
wordt er gesproken over de Vlaamse regering die meer vrijheid wilt geven aan de
Vlaamse gemeenten, door hen verantwoordelijk te stellen voor het geld dat
bedoeld is voor cultuur. De vrees is dat de gemeenten hierdoor niet meer zoveel
gaan investeren om hun bibliotheken bestaande te houden: als de verplichting er
niet meer is, blijft het dan nog?
Sommigen zijn er vertrouwd in dat de bibliotheken geliefd en nodig genoeg zijn om te blijven bestaan, ook staan ze al vast in de huidige gemeentelijke beleidsplannen. Zelfs in deze huidige, moderne maatschappij maken veel mensen, ook de jongeren, gebruik van bilbiotheken, ook al zou je dat niet kunnen verwachten als bijna iedereen toch een iPhone of Smartphone heeft. De meesten onder ons zijn toch wel lid van één of andere bibliotheek: één op vijf mensen zelfs! Dat kan dan toch niet zo rap voorgoed uit ons leven gesloten worden.
Toch zijn de bilbiotheken zelf wel ongerust. Het is waar dat er besparingen zijn, maar de bibliotheken kunnen ook positief zijn voor onze economie. Daarom zullen de gemeenten wel hun verantwoordelijkheid opnemen om te blijven investeren in de bilbiotheken, zodat de inwoners toch wel een degelijk portie cultuur kunnen binnenkrijgen.
Dit artikel is ook een goed voorbeeld van de stereotype
samenleving van vandaag: wordt onze generatie, de toekomstige generatie, steeds
minder en minder geïnteresseerd in literatuur? Spelen boeken, teksten e.d. een
minder belangrijke rol in ons leven? Het lijkt misschien wel zo dat alleen filmpjes, spelletjes of andere elektronische 'app's' de jeugd van vandaag kunnen boeien, maar dat is vaak enkel een schijn. Hoewel het afhangt van persoon tot persoon, kan er toch wel een gezonde interesse in literatuur opgeroepen worden bij de jeugd. Het is misschien wat ver te zoeken, maar het is er wel. Wanhoop en teleurstelling hoeft niet altijd, vertrouwen kan ook.
Artikel 3:
Vijfde editie Passa Porta literatuurfestival draait rond "de tijd"
Van 26 tot 29 maart vindt in Brussel de vijfde editie van het tweejaarlijkse literatuurfestival Passa Porta plaats onder de titel "Now & Then". Op donderdag, vrijdag en zaterdag is er enkel een avondprogrammatie. Zondag wordt de hoogdag van het festival, met een literatuurparcours door de Brusselse binnenstad.
Passa Porta is een internationaal literatuurhuis in de Dansaertstraat in Brussel. In 2013 lokte de vierde editie van het meertalige cultuurfestival nog meer dan 8.000 bezoekers naar de hoofdstad.
Dit jaar bijt Nobelprijswinnaar J.M.G. Le Clézio op donderdag 26 maart de spits af met een gesprek over het festivalthema literatuur en (onze) tijd. Ook zijn oeuvre en de opstandigheid die hem al jarenlang motiveert, komen aan bod. Het interview wordt voorafgegaan door een openingsrede van David Van Reybrouck.
Ook op vrijdag staat een avondprogramma in het teken van tijd, met een gesprek tussen de Canadese auteurs Nancy Huston en Dany Laferrière. Zaterdagavond volgt "de lange nacht van het korte verhaal".
Van yogadichten tot de financiële crisis
Het zwaartepunt van het programma ligt ook dit jaar op zondag, met meer dan 100 activiteiten verspreid over 30 locaties in de Brusselse binnenstad.
Literatuur komt tijdens Passa Porta aan bod in de breedste zin van het woord. Dichteres Maud Vanhauwaert geeft onder meer een yogasessie en er wordt een poëtische busrit georganiseerd. Journalist-antropoloog Joris Luyendijk komt vertellen over de financiële crisis. De Britse topauteur Ian McEwan sluit het festival op zondagavond af in de Bozar, met een interview over zijn werk en onze tijd.
Voor kinderen vanaf zes jaar wordt de nacht van het korte verhaal op zaterdag voorafgegaan door een kinderprogramma. Ook op zondag is een verhalenparcours voorzien voor de jeugd.
---------------------------------------------------
Bij dit festival is literatuur het hoofdonderwerp: er zijn allerlei gebeurtenissen georganiseerd in het thema van literatuur. Dit bewijst dat literatuur nog een belangrijk deel uitmaakt van de samenleving van vandaag, en dat voldoende mensen gepassioneerd zijn in dit gebied om er zelfs een festival over te organiseren. Niet alleen kan dit festival iets nuttigs aanleren, het kan ook plezant zijn.
"Geeraerts even belangrijk als Claus voor Vlaamse literatuur"
Herman Brusselmans is niet verrast door het nieuws van het overlijden van Jef Geeraerts. Op Studio Brussel omschrijft de auteur Jef Geeraerts als een van de belangrijkste schrijvers uit de naoorlogse literatuur in Vlaanderen. "Zijn boek "Black Venus" was een mijlpaal in de ontvoogding van de Vlaamse literatuur", aldus Brusselmans.
"Ik ben niet verrast door zijn overlijden, maar ik ben wel een beetje de kluts kwijt. Wij wisten allemaal dat het niet goed met hem ging. Hij was oud. Dat is begonnen met de dood van zijn vrouw. Toen is echt het licht uitgegaan bij hem", reageert Herman Brusselmans op het overlijden van Jef Geeraerts.
"Wij zitten bij dezelfde uitgeverij. Mijn uitgever ging nog geregeld op bezoek en hij zei dat hij niet meerschreef. Jef zit daar maar wat. Hij had nog geregeld bezoek van Lieven Vandenhaute en Erwin Mortier, maar voor de rest was hij aan het vereenzamen."
"In het interview met Humo vorige week voelde je goed dat hij er totaal niet meer bij was, geestelijk ook afwezig. Hij is 85 geworden, dat is een mooie leeftijd. Maar voor mij als schrijver is Jef Geeraerts onlosmakelijk verbonden aan het tijdperk waarin ik zelf beginnen schrijven ben en waarin ik zelf grote bewondering had voor andere schrijvers en Jef Geeraerts was daar absoluut bij. Hij was een grote naam in de Nederlandse literatuur."
Herman Brusselmans is niet verrast door het nieuws van het overlijden van Jef Geeraerts. Op Studio Brussel omschrijft de auteur Jef Geeraerts als een van de belangrijkste schrijvers uit de naoorlogse literatuur in Vlaanderen. "Zijn boek "Black Venus" was een mijlpaal in de ontvoogding van de Vlaamse literatuur", aldus Brusselmans.
"Ik ben niet verrast door zijn overlijden, maar ik ben wel een beetje de kluts kwijt. Wij wisten allemaal dat het niet goed met hem ging. Hij was oud. Dat is begonnen met de dood van zijn vrouw. Toen is echt het licht uitgegaan bij hem", reageert Herman Brusselmans op het overlijden van Jef Geeraerts.
"Wij zitten bij dezelfde uitgeverij. Mijn uitgever ging nog geregeld op bezoek en hij zei dat hij niet meerschreef. Jef zit daar maar wat. Hij had nog geregeld bezoek van Lieven Vandenhaute en Erwin Mortier, maar voor de rest was hij aan het vereenzamen."
"In het interview met Humo vorige week voelde je goed dat hij er totaal niet meer bij was, geestelijk ook afwezig. Hij is 85 geworden, dat is een mooie leeftijd. Maar voor mij als schrijver is Jef Geeraerts onlosmakelijk verbonden aan het tijdperk waarin ik zelf beginnen schrijven ben en waarin ik zelf grote bewondering had voor andere schrijvers en Jef Geeraerts was daar absoluut bij. Hij was een grote naam in de Nederlandse literatuur."
Vernieuwer in de Vlaamse autobiografische literatuur
"Jef Geeraerts is heel vernieuwend geweest in de autobiografische literatuur. Met "Black Venus" uit zijn Gangreen-reeks won hij de Staatsprijs voor de literatuur in 1969. Dat gebeurde na veel problemen. Het werd omschreven als pornografie. Het boek was een mijlpaal in de ontvoogding van de Vlaamse schrijvers."
"Zijn boeken gingen heel diep over het autobiografische. In “Het zevende zegel” beschrijft hij zijn slecht huwelijk en dat leverde hem heel wat problemen op met de familie van zijn vrouw. Hij ging daar heel ver in."
"Waar ik zo een grote bewondering voor had. Op een bepaald moment was zijn autobiografische verhaal op omdat hij gelukkig was bij zijn vrouw Eleonore. Dan heeft Jef Geeraerts een hele wending gemaakt en is hij thrillers en politieverhalen beginnen schrijven. Dat zijn de beste thrillers die in Vlaanderen ooit geschreven zijn. Je had Hugo Claus enzovoort, Jef Geeraerts is nooit beoordeeld op dat niveau, maar volgens mij is hij minstens even belangrijk geweest voor de Vlaamse literatuur van na de Tweede Wereldoorlog."
"Jef Geeraerts is heel vernieuwend geweest in de autobiografische literatuur. Met "Black Venus" uit zijn Gangreen-reeks won hij de Staatsprijs voor de literatuur in 1969. Dat gebeurde na veel problemen. Het werd omschreven als pornografie. Het boek was een mijlpaal in de ontvoogding van de Vlaamse schrijvers."
"Zijn boeken gingen heel diep over het autobiografische. In “Het zevende zegel” beschrijft hij zijn slecht huwelijk en dat leverde hem heel wat problemen op met de familie van zijn vrouw. Hij ging daar heel ver in."
"Waar ik zo een grote bewondering voor had. Op een bepaald moment was zijn autobiografische verhaal op omdat hij gelukkig was bij zijn vrouw Eleonore. Dan heeft Jef Geeraerts een hele wending gemaakt en is hij thrillers en politieverhalen beginnen schrijven. Dat zijn de beste thrillers die in Vlaanderen ooit geschreven zijn. Je had Hugo Claus enzovoort, Jef Geeraerts is nooit beoordeeld op dat niveau, maar volgens mij is hij minstens even belangrijk geweest voor de Vlaamse literatuur van na de Tweede Wereldoorlog."
Koloniaal en kind van zijn tijd
"Jef Geeraerts was een koloniaal. Een paar jaar geleden was het bijzonder schrijnend toen hij het had over hoe hij de mensen in Congo van de zweep moest geven. Hij zal er heel wat meegemaakt hebben als koloniaal, maar goed. Hij is een kind van zijn tijd."
"Jef Geeraerts was enerzijds een heer, een intellectuele man die grappig kon overkomen. Hij was geen tafelspringer, maar hij was een aangename persoonlijkheid. Het is niet zo dat ik hem heel goed kende, maar ik kende hem als een erudiete, stijlrijke man. Het is spijtig dat met hem alweer een belangrijke mens uit de Vlaamse literatuur is overleden", besluit Herman Brusselmans op Studio Brussel.
"Jef Geeraerts was een koloniaal. Een paar jaar geleden was het bijzonder schrijnend toen hij het had over hoe hij de mensen in Congo van de zweep moest geven. Hij zal er heel wat meegemaakt hebben als koloniaal, maar goed. Hij is een kind van zijn tijd."
"Jef Geeraerts was enerzijds een heer, een intellectuele man die grappig kon overkomen. Hij was geen tafelspringer, maar hij was een aangename persoonlijkheid. Het is niet zo dat ik hem heel goed kende, maar ik kende hem als een erudiete, stijlrijke man. Het is spijtig dat met hem alweer een belangrijke mens uit de Vlaamse literatuur is overleden", besluit Herman Brusselmans op Studio Brussel.
------------------------------------------
Dit artikel gaat over de mening van Hermans Brusselmans over de dood van Jef Geeraerts, en over zijn invloed op de literaire wereld. Volgens Brusselmans was Jef Geeraerts "een mijlpaal in de ontvoogding van de Vlaamse literatuur". Hij vergelijkt hem zelfs met Hugo Claus, een bekende schrijver die wij allemaal wel kennen.
Vlaamse literatuur speelt misschien niet zo'n grote rol op wereldschaal, maar doorheen de jaren heeft het wel een hele evolutie meegemaakt. In het begin was de nederlandse taal misschien niet zo belangrijk in deze wereld, maar het zijn schrijvers zoals Jef Geeraerts die ervoor zorgen dat Vlaamse literatuur toch een grotere impact kan maken op de wereld en meer invloed kan hebben.
Sommigen zeggen dat binnen een aantal jaren (hoeveel weet niemand) de nederlandse taal zal uitsterven, maar misschien kan die dan toch nog voortleven in de literatuur, want iets wat geschreven staat overleeft misschien langer dan iets wat gezegd wordt.
Dit artikel gaat over de mening van Hermans Brusselmans over de dood van Jef Geeraerts, en over zijn invloed op de literaire wereld. Volgens Brusselmans was Jef Geeraerts "een mijlpaal in de ontvoogding van de Vlaamse literatuur". Hij vergelijkt hem zelfs met Hugo Claus, een bekende schrijver die wij allemaal wel kennen.
Vlaamse literatuur speelt misschien niet zo'n grote rol op wereldschaal, maar doorheen de jaren heeft het wel een hele evolutie meegemaakt. In het begin was de nederlandse taal misschien niet zo belangrijk in deze wereld, maar het zijn schrijvers zoals Jef Geeraerts die ervoor zorgen dat Vlaamse literatuur toch een grotere impact kan maken op de wereld en meer invloed kan hebben.
Sommigen zeggen dat binnen een aantal jaren (hoeveel weet niemand) de nederlandse taal zal uitsterven, maar misschien kan die dan toch nog voortleven in de literatuur, want iets wat geschreven staat overleeft misschien langer dan iets wat gezegd wordt.
Bronnen:
http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/kunsten/1.2248817, 23/02/2015POUCKE, S., http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/kunsten/1.2256783, 02/03/2015
TRUYTS, J., http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2267455, 12/03/2015
DE WOLF, L., http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/kunsten/2.38866?eid=1.2336362, 11/05/2015
Geen opmerkingen:
Een reactie posten